Συνέντευξη στην Ισμήνη Πρωίου και τον Φίλιππο Φραγκούλη

Το “Τσίμπημα της Σφήκας”, η παράσταση που θα φιλοξενηθεί φέτος στο θέατρο επι Κολωνώ, αναφέρεται σε μια αληθινή ιστορία. Στα τραγικά γεγονότα που συνέβησαν στον ποταμό Λούσιο το 2007 και στοίχισε την ζωή σε οχτώ ανθρώπους και τα αποτύπωσε σε ένα βιβλίο με τίτλο “Η απέναντι όχθη” ένας από τους 10 επιζώντες, ο Φίλιππος Φραγκούλης.

Η Ισμήνη Πρωίου, σκηνοθέτης της παράστασης και ο Φίλιππος Φραγκούλης, σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο Τρίτο Κουδούνι και στην Μαριαλένα Δογγούρη.

ΜΔ: Από που βγήκε ο τίτλος “Το τσίμπημα της σφήκας”;

Ισμήνη: Ο τίτλος βγήκε διαβάζοντας το βιβλίο και γνωρίζοντας τα γεγονότα που έγιναν. Η κοπέλα που είναι στην ιστορία, τσιμπήθηκε από μια σφήκα, γεγονός το οποίο ήταν ο παράγοντας που θα μπορούσε να αλλάξει όλη την ιστορία. Το γεγονός αυτό με έκανε να αισθανθώ πολύ περίεργα γιατί τα γεγονότα θα μπορούσαν να πάρουν τελείως διαφορετική τροπή, αν για παράδειγμα η κοπέλα ήταν αλλεργική και είχε πάει στο νοσοκομείο. Δεν θα ήταν ποτέ στο ποτάμι, δεν θα είχε κάνει ποτέ αυτήν την εκδρομή και θα γύριζε σπίτι της ίσως και ασφαλής.

ΜΔ: Τι είχε συμβεί ακριβώς στον ποταμό Λούσιο;

Φίλιππος: Στον ποταμό Λούσιο έγινε ένας συνδυασμός πολλών πραγμάτων. Θεωρώ πως ήταν ένας συνδυασμός από λανθασμένες εκτιμήσεις και ανθρώπινες ενέργειες, σε συνδυασμό με διάφορα φυσικά και καιρικά φαινόμενα, με την ανάγκη του ανθρώπου ίσως να βγει από την πόλη και να κάνει διαφορετικά πράγματα. Όλα αυτά συναντήθηκαν με έναν πολύ άσχημο τρόπο στο ίδιο σημείο την λάθος στιγμή. Είναι αυτό που λέμε ανάλογα που θα σε βρει. Στον Λούσιο ποταμό είχαμε ξεκινήσει μια ομάδα 18 παιδιών, οι δυο ήταν οι οδηγοί, ήταν μια διάσχιση φαραγγιού, είναι περπάτημα μέσα στην κοίτη του ποταμιού, με ότι αυτό συνεπάγεται. Ο καιρός τις προηγούμενες μέρες ήταν πολύ άσχημος. Η ιστορία είναι πολύ δύσκολο να ειπωθεί μέσα σε ένα λεπτό. Εγώ είχα ένα άσχημο προαίσθημα από πριν, είχα να κοιμηθώ τρεις μέρες. Αυτό που έγινε ουσιαστικά ήταν πως ενώ περπατούσαμε ξέσπασε μια μεγάλη καταιγίδα κατά την διάρκεια της διάσχισης, με αποτέλεσμα μετά από ένα χρονικό διάστημα και ενώ είμασταν σε ένα πολύ δύσκολο σημείο του ποταμού, μας χτύπησε όλους ένας τεράστιος όγκος νερού, ένας χείμαρρος με λάσπη και διάφορα υλικά που ήρθε όλος πάνω μας. Οχτώ παιδιά δεν τα κατάφεραν και πνίγηκαν.

ΜΔ: Τι ήταν αυτό που σε άγγιξε σε αυτήν την ιστορία και αποφάσισες να ασχοληθείς;

Ισμήνη: Αρχικά ήταν η προσωπική σχέση που είχα με έναν άνθρωπο που το είχε ζήσει όλο αυτό. Και μετά ήταν αυτός ο αγώνας για την επιβίωση ενός ανθρώπου που ξεκινάει με την καλύτερη διάθεση να πάει με χαρά την εκδρομή του και του συμβαίνει ένα τέτοιο γεγονός, που είχε και σαν αποτέλεσμα να χάσει και έναν άνθρωπο που ήταν πολύ κοντά του. Δεύτερον, με άγγιξαν οι οιωνοί, το παραμυθένιο που είχε αυτή η ιστορία. Οι συμπτώσεις. Το τσίμπημα της σφήκας για παράδειγμα, όνειρα που είδαν γονείς παιδιών πριν την εκδρομή.

ΜΔ: Πως προσεγγίζεις σκηνοθετικά ένα τέτοιο γεγονός και ειδικά σε ένα περιορισμένο χώρο όπως το blackbox;

Ισμήνη: Στην αρχή είχα πει πως αυτό δεν γίνεται παράσταση. Όμως αργότερα ήταν σαν να ερχόντουσαν εικόνες από μόνες τους. Αποφάσισα λοιπόν όλο αυτό να αποδοθεί τελείως συμβολικά. Εγώ αγαπάω έτσι το ελεύθερο θέατρο και δουλεύω πολύ με τις εικόνες και με το υπέροχο κείμενο που έγραψε ο Φίλιππος.

ΜΔ: Η παράσταση έχει ξαναπαιχτεί το καλοκαίρι στο Off Off festival. Τι αίσθημα είχε το κοινό;

Ισμήνη: Αυτό που εγώ παρατηρούσα ήταν πως δεν έπεφτε καρφίτσα.

Φίλιππος: Επικρατούσε μια απόλυτη σιγή. Και με συγκινεί αυτό, γιατί όταν τελείωσε το έργο, σε κάθε παράσταση υπήρξε αυτή η παύση. Αφού θυμάμαι κατέβηκα σε κάποια φάση κάτω και τους λέω παιδιά τελείωσε! Φυσικά εννοείται πως ο καθένας το βλέπει με τα δικά του κριτήρια. Σε γενικές γραμμές νομίζω πως η ιστορία συγκίνησε.

ΜΔ: Το γεγονός πως αυτή η ιστορία είναι πρόσφατη μετράει στις αντιδράσεις του κόσμου;

Ισμήνη: Φυσικά, και στις δικές μας κινήσεις, στον τρόπο σκηνοθεσίας. Εγώ δυσκολεύτηκα πάρα πολύ με την έννοια ότι υπάρχουν άνθρωποι που είναι εν ζωή, το έχουν βιώσει, έχουν χάσει δικούς τους ανθρώπους. Είχα τους γονείς της κοπέλας στην πρεμιέρα. Πράγμα που ήταν πολύ δύσκολο και για τους ηθοποιούς και για εμάς.

Φίλιππος: Σκέψου ότι εγώ όταν άρχισα να βλέπω κάποιες πρόβες, από την μια ήταν συγκινητικό που ένας άνθρωπος έκανε τις λέξεις μου εικόνα, αλλά από την άλλη ήταν τρομερά ψυχοφθόρο. Ένιωθα σαν να το ζω ξανά.

ΜΔ: Μαθαίνουμε κάτι για την ίδια την ζωή από αυτήν την ιστορία;

Φίλιππος: Φυσικά! Η παράσταση και το βιβλίο δίνουν ένα βήμα στους ανθρώπους να σκεφτούν έννοιες όπως η ζωή, ο θάνατος. Δίνεις ένα χώρο και την θλίψη και για την χαρά. Ζείσε την κάθε στιγμή, το οποίο το ξεχνάμε. Υπάρχει γκρίνια στην Ελλάδα αυτήν την εποχή και δικαίως, αλλά για δες λίγο και τον γειτονά σου.

Ισμήνη: Είναι αυτό που λέγαμε πως ο πνιγμός είναι ένα πάρα πολύ άσχημο συναίσθημα και το ζούμε στην εποχή μας τόσο έντονα.

Φίλιππος: Εγώ όταν βλέπω τους πρόσφυγες να πνίγονται δεν μπορώ να το επεξεργαστώ. Η μάνα για να βάλει τα παιδιά της σε αυτήν την βάρκα, βιώνει την απόλυτη απελπισία. Και είναι μια απάντηση προς όλους αυτούς που λένε γιατί, πως και τα λοιπά. Αν ήσασταν στην θέση τους και εσείς το ίδιο θα κάνατε. Και να κάνουμε τον σταυρό μας που τουλάχιστον εδώ δεν πέφτουν βόμβες.

Πληροφορίες για την παράσταση θα βρείτε εδώ.

Η συνέντευξη έγινε στην καφετέρια “Jimmy’s Hall”, Ιπποκράτους 146.