Συνέντευξη με την ηθοποιό και σκηνοθέτη Δανάη Τίκου

Η Δανάη Τίκου μας έρχεται από την Θεσσαλονίκη. Είναι ηθοποιός, απόφοιτη του Κ.Θ.Β.Ε., και έχει στο ενεργητικό της πληθώρα συμμετοχών σε θεατρικές παραστάσεις όπως “Κορίτσια σαν κι αυτά” σκηνοθεσία Κατερίνα Σκουρλή και “Νέοι χωρίς θεό” σκηνοθεσία Βίκυ Γεωργιάδου. Έχει υπάρξει μέλος πολλών θεατρικών ομάδων όπως η ομάδα Ακάρεα. Αυτήν την περίοδο την συναντάμε στην παράσταση “Τα δεκανίκια ή πως ξέμαθα να περπατώ“ σε σκηνοθεσία δική της.

Η Δανάη Τίκου σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο Τρίτο Κουδούνι και στην Μαριαλένα Δογγούρη.

ΜΔ: Είσαι ηθοποιός αλλά σε συναντάμε σε διαφορετικό ρόλο, σε αυτό του σκηνοθέτη. Πως προέκυψε η σκηνοθεσία;

Δανάη: Φέτος παίζω και στην παράσταση. Η σκηνοθεσία προέκυψε ως ανάγκη. Είμασταν εφτά ηθοποιοί οι οποίοι σκεφτήκαμε αυτήν την ιδέα, δηλαδή του να αφηγηθούμε βουβά ιστορίες όπως στις ταινίες του Charlie Chaplin και του Buster Keaton. Επειδή λοιπόν την αρχική ιδέα του να συναντηθούμε την είχα εγώ, αυτό έφερε το να οργανώνω εγώ τις πρόβες. Και σιγά σιγά επειδή είμασταν εφτά ηθοποιοί και καταλάβαμε πως δεν μπορούμε μόνοι μας να το κάνουμε, αποφάσισα να γίνω εγώ το τρίτο μάτι. Μπήκα εξ ανάγκης, αλλά μου άρεσε πολύ.

ΜΔ: Πως σου φάνηκε η όλη διαδικασία;

Δανάη: Πάρα πολύ δύσκολο, αλλά ταυτόχρονα πολύ εποικοδομητικό και για την ιδιότητά μου ως ηθοποιός. Είχα ζήσει την θεατρική διαδικασία μόνο εντός, πάνω στην σκηνή δηλαδή. Αλλά δουλεύοντας και εκτός καταλαβαίνεις πάρα πολλά πράγματα. Μαθαίνεις να πετάς σκέψεις που δεν σε βοηθάνε, δεν είσαι τόσο ευάλωτος όσο όταν εκτίθεσαι στη σκηνή.

ΜΔ: Πως είναι που φέτος σκηνοθετείς τον εαυτό σου;

Δανάη: Σχεδόν αδύνατο! Εννοώ ότι πρέπει να διαχωρίσεις το μυαλό σου, να έχεις υπομονή, να διαχειρίζεσαι το άγχος σου και να εμπιστεύεσαι τους συνεργάτες σου. Γιατί στην ουσία οι άλλοι σε καθοδηγούν. Εγώ κάνω τον ρόλο μιας κοπέλας που ήδη έχουν επιλεγεί οι σκηνικές της κινήσεις, και οπότε την αντικαθιστώ και σε αυτό το κομμάτι. Όσο περνάνε οι παραστάσεις βάζω και εγώ δικά μου πράγματα.

ΜΔ: Πες μας λίγα λόγια για την παράσταση.

Δανάη: Παίζεται για τρίτη χρονιά! Είναι ένα παραμύθι πολύ παλιό από την Ινδία. Δεν υπάρχει λόγος στην παράσταση, είναι όλο βουβό. Σαν επιρροές μας είχαμε τον Τσάρλι Τσάπλιν και τον Μπάστερ Κίτον, από τον βουβό κινηματογράφο. Στο έργο βλέπουμε μια πολιτεία, πρωταγωνιστής μας είναι ο λαός, οι πολίτες. Αυτή η πολιτεία κυβερνάται από ένα βασιλιά και όλα πάνε καλά μέχρι την στιγμή που αυτός τραυματίζεται και θα πρέπει από εδώ και πέρα να περπατάει με δεκανίκια. Και επειδή ο βασιλιάς ήθελε να είναι ίσος προς ίσους, διέταξε να περπατάει και όλη η πολιτεία με δεκανίκια, για να είναι όλοι ίσοι. Και οι πολίτες το δέχονται μετά από μια βίαιη καταστολή, και τα χρόνια περνάνε και οι πολίτες έχουν ξεχάσει πως είναι να περπατάς χωρίς βοηθήματα.

ΜΔ: Πόσο δύσκολη είναι η συνθήκη του βωβού θεάτρου;

Δανάη: Είναι αρκετά δύσκολή, είναι τεράστιος ο περιορισμός του να μην χρησιμοποιείς τον λόγο, αλλά κάτι τέτοιοι περιορισμοί ενεργοποιούν την φαντασία και βρίσκεις καινούργια πράγματα.

ΜΔ: Φαντάζομαι σκηνοθετικά επικεντρώθηκες μόνο στην κίνηση.

Δανάη: Ναι! Και στον ρυθμό. Η κίνηση πάντως κρύβει πολλά πράγματα, κρύβει ρυθμό, γεωμετρία, σχήματα στον χώρο, εικόνες.

ΜΔ: Οι θεατές καταλαβαίνουν την πλοκή;

Δανάη: Ναι, επίσης πάρα πολύ ωραίο πράγμα. Ακόμα και τα παιδιά! Το καταλαβαίνουν γιατί είναι έτσι φτιαγμένο. Δεν ήθελα να φτιάξουμε κάτι το οποίο να αφήνει απλά μια αίσθηση. Στόχος μας ήταν να το καταλάβει ακόμα και ο πιο απλός θεατής.

ΜΔ: Πες μας για την ομάδα art vouveau.

Δανάη: Η εμπειρία της παράστασης είναι πολύ ομαδική και πολύ διασκεδαστική και κουραστική. Ιδρώνουμε πολύ! Θέλουμε να κάνουμε κι άλλη παραγωγή, είμαστε στα σκαριά. Το οποίο δεν θα σκηνοθετήσω εγώ. Και θέλουμε πολύ να τρέξουμε τα “Δεκανίκια”, θα στείλουμε και στο εξωτερικό σε διάφορα φεστιβάλ, γιατί είναι μια παράσταση που μπορεί να τη δει ο καθένας.

ΜΔ: Με ποιο τρόπο θεωρείς πως τα “δεκανίκια” είναι μια επίκαιρη παράσταση;

Δανάη: Είναι επίκαιρο με πολλούς τρόπους. Ένα είναι ότι δείχνει πολύ το παράλογο των νόμων, και πως οι πολίτες δέχονται παράλογες διαταγές. Το στοιχείο του φόβου, επίσης, πως επιδρά ο φόβος σε μια μάζα. Γιατί ο λαός στα “δεκανίκια” αντιδρά, αλλά όταν πέσουν τα πρώτα κεφάλια, δέχεται αυτήν την παράλογη απόφαση ότι θα περπατάω με δεκανίκια, να δεχτώ σωματικά αυτήν την αιχμαλωσία. Άλλο ένα στοιχείο πιστεύω πως είναι της μνήμης και της λήθης σε μια κοινωνία, πόσο εύκολα ξεχνάει ο λαός και τελικά πόσο σημαντική είναι η συλλογική μνήμη.