Συνέντευξη με την Μάρθα Φριντζήλα

H Μάρθα Φριντζήλα είναι μια καλλιτέχνις με όλη τη σημασία του όρου, καθώς ασχολείται με τη μουσική, την υποκριτική, τη σκηνοθεσία και τη διδασκαλία του θεάτρου. Αυτό το καλοκαίρι θα συμμετέχει στο 4ο Αττικό Σχολείο Αρχαίου Δράματος, όπου, εκτός από την διδασκαλία που θα κάνει στους συμμετέχοντες, θα παρουσιάσει την παράσταση “Ίων” του Ευριπίδη, την οποία και σκηνοθετεί.
Η Μάρθα Φριντζήλα, σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο tritokoudouni.gr και στην Μαριαλένα Δογγούρη.

Μ: Κυρία Φριντζήλα, τί ακριβώς είναι αυτό που παρουσιάζετε στο τέταρτο Αττικό Σχολείο Αρχαίου Δράματος, το οποίο θα λάβει χώρα το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου, στο Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας;
Μάρθα: Το τί ακριβώς δεν μπορώ ούτε κι εγώ να το πω, διότι όλες οι παραστάσεις που θα παρουσιαστούν στο Αττικό Σχολείο είναι πειραματικές και, σε κάποιο βαθμό, “εν εξελίξει”.
Εδώ και οκτώ μήνες ξεκινήσαμε τα εργαστήριά μας με θέμα τα έργα του Ευριπίδη “Ίων”, “Άλκηστη”, “Κύκλωψ” και την τριλογία του Heiner Muller “Μορφές από το έργο του Ευριπίδη”. Τα εργαστήρια λοιπόν θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους, όπως θα έχει διαμορφωθεί ως τότε. Στις 4 Ιουλίου θα παιχτεί η τριλογία του Muller, 5 Ιουλίου η “Άλκηστη”, στις 6 η performance της Θεανώς Μεταξά “Μια βολή είναι το μόνο που χρειάζεται”, στις 7 ο “Ίων” και στις 8 ο “Κύκλωπας”. Στην έναρξη του Αττικού Σχολείου, την 1η Ιουλίου, η Αθανασία Κανελλοπούλου θα παρουσιάσει το έργο Rupture Περσεφόνη, μια χοροεικαστική παράσταση που ερευνά το θέμα της διάσπασης της ύπαρξης, το μοίρασμα ανάμεσα σε δύο τόπους, την εξορία και το βασίλειο. Το βράδυ της 9ης Ιουλίου, ο σπουδαίος συνθέτης Μιχάλης Σιγανίδης, θα μας μυήσει στο παράδοξο και βαθιά ποιητικό σύμπαν της τέχνης του και στις 10 Ιουλίου θα γιορτάσουμε την λήξη του τέταρτου Αττικού Σχολείου με το “Ρεζιτάλ”, μια μουσική παράσταση με τον Παναγιώτη Τσεβά στο ακορντεόν κι εμένα στο τραγούδι. Όλο το δεκαήμερο τα μαθήματα θα ξεκινούν στις δέκα το πρωί και θα τελειώνουν το βράδυ. Για την τελευταία μέρα έχουμε προγραμματίσει και μία εκπαιδευτική εκδρομή στην Θήβα, να δούμε το υπέροχο νέο μουσείο και να περιηγηθούμε στους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής.

Μ: Πώς είναι να περνάει κανείς από την πράξη στην διδασκαλία; Τι δυσκολίες αντιμετωπίσατε;

Μάρθα: Από το 1993, που τελείωσα την σχολή, πέρασα αμέσως στη “διδασκαλία”, ξεκινώντας από την θεατρική ομάδα του Ομίλου φοιτητών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όλα αυτά τα χρόνια εργαζόμουν παράλληλα ως ηθοποιός, σκηνοθέτης και καθηγήτρια υποκριτικής. Δεν μπορώ να πω πως αντιμετώπισα δυσκολίες, που δεν είχα προβλέψει. Όταν έχεις να κάνεις με ανθρώπους που επέλεξαν να ζήσουν την ζωή τους στην τέχνη, οι δυσκολίες που παρουσιάζονται είναι περισσότερο συναισθηματικής φύσης, οπότε προσπάθησα να επικεντρωθώ στην τεχνική για να αποφύγω την ψυχανάλυση.

Μ: Τι είναι αυτό που θα θέλατε να κρατήσουν οι συμμετέχοντες του θερινού σχολείου;

Μάρθα: Οι συμμετέχοντες του Αττικού σχολείου είναι παιδιά από 18 μέχρι 60 ετών. Αυτό που θα ήθελα είναι να παραμείνουν παιδιά, να αγαπήσουν ακόμη περισσότερο το θέατρο, να κατανοήσουν τη δυσκολία και το βάσανο της τέχνης και να συνεχίσουν να παίζουν σοβαρά το παιχνίδι της ύπαρξης.

Μ: Για ποιο λόγο αποφασίσατε στο φετινό θερινό σχολείο να επικεντρωθείτε στον Ευριπίδη;

Μάρθα: Πέρισυ, έκλεισε ο πρώτος τριετής κύκλος που είχε ως θέμα τους τρεις τραγικούς ποιητές. Κάθε χρονιά ήταν αφιερωμένη στον Ευριπίδη, τον Σοφοκλή και τον Αισχύλο αντίστοιχα. Φέτος, αρχίζουμε πάλι από την αρχή, με πρώτο τιμώμενο τον Ευριπίδη.

Μ: Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση που σκηνοθετείτε, τον Ίωνα του Ευριπίδη. Τι είναι αυτό που θα θέλατε να περάσει στο κοινό;

Μάρθα: Ο Ίωνας είναι το πρώτο έργο που ανέβασα όταν αποφάσισα να ασχοληθώ με το αρχαίο δράμα το 2000. Είναι μία πολιτική τραγωδία, που δεν προκαλεί το έλεος και τον φόβο και δεν δημιουργεί την ανάγκη κάθαρσης. Η παράσταση είναι ελαφριά, με παιχνιδιάρικη διάθεση και πολλά κωμικά στοιχεία. Το έργο δεν θυμίζει τραγωδία, έχει τρελή πλοκή και δύο απομηχανής θεούς που εμφανίζονται στην αρχή και στο τέλος της παράστασης . Μοιάζει να γράφτηκε με πολύ κέφι χωρίς αυτό να σημαίνει πως λείπουν τα βαθιά φιλοσοφικά ερωτήματα και οι δυνατές συγκρούσεις.
Θα σας πω μία φράση από το έργο, που θα ήθελα να πάρουν μαζί τους οι θεατές φεύγοντας:
“Από δω κι από κει αρμενίζουμε,
από τη δυστυχία στην ευτυχία και πάλι πίσω,
κι οι άνεμοι αλλάζουν.
Να τελείωνε. Αρκετά τα όσα τραβήξαμε.
Ας είναι ο άνεμος καλός μετά τις συμφορές.”

Μ: Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Μάρθα: Το καλοκαίρι έχω κάποιες προγραμματισμένες συναυλίες και μετά ελπίζω να τα καταφέρω να πάω διακοπές, γιατί τα τελευταία χρόνια μου έχει λείψει η μοναξιά και η απομόνωση. Για τον χειμώνα τα σχέδια είναι πολλά. Θα σκηνοθετήσω την Φαύστα του Μποστ στο θέατρο Προσκήνιο με την Ελένη Κοκκίδου στον ομώνυμο ρόλο. Θα ανεβάσω τον Κάιν του Λόρδου Βύρωνα -ένα έργο που αγαπώ πολύ- στο Baumstrasse, θα κάνω μία σειρά συναυλιών με το Kubara Project και κάποιες εμφανίσεις με τον Παναγιώτη Τσεβά και το Ρεζιτάλ. Στο πρόγραμμα είναι και η κυκλοφορία ενός δίσκου, που δουλεύουμε με τους συνεργάτες μου.

Μ: Είστε μια καλλιτέχνις, η οποία ασχολείται με πολλούς κλάδους της τέχνης και παράλληλα με την διδασκαλία. Πόσο εύκολο, ή δύσκολο είναι να τα συνδυάζετε αυτά;

Μάρθα: Δεν είναι εύκολο. Αλλά αυτή είναι η φύση μου, δεν μπορώ να της πάω κόντρα.

Μ: Μέσα από την κοινωνική και οικονομική κρίση που βιώνουμε, ποιος πιστεύετε πως θα έπρεπε να είναι ο ρόλος της τέχνης;

Μάρθα: Αυτός που ήταν πάντα. Η Τέχνη δεν ακολουθεί την επικαιρότητα. Ο ρόλος της είναι παρηγορητικός, λυτρωτικός, δεικτικός, αφυπνιστικός, εκπαιδευτικός, ψυχαγωγικός και πάντα αποκαλυπτικός.

Πληροφορίες για το 4ο αττικό σχολείο αρχαίου δράματος, θα βρείτε εδώ.