Συνέντευξη με την ηθοποιό Ρηνιώ Κυριαζή

Η Ρηνιώ Κυριαζή είναι απόφοιτος της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Θεάτρου και του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Διδάσκει το μάθημα της Αγωγής του Λόγου στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από το 2010, στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης ‘Αρχή’ της Νέλλης Καρρά από το 2008 και στην Δραματική Σχολή Αθηνών 'Γ. Θεοδοσιάδη' από το 2014. Δίδαξε στο Λύκειο Επιδαύρου 2017 σεμινάριο με τίτλο “Η φωνή του θρήνου”. Ως ηθοποιός έχει συνεργαστεί μεταξύ άλλων με τους σκηνοθέτες Dimiter Gotshceff, Λευτέρη Βογιατζή, Γιάννη Χουβαρδά, Θοδωρή Γκόνη, Νίκο Φλέσσα, Βίκτορα Αρδίττη, Elisabeth Marie, Άσπα Τομπούλη, Αύρα Σιδηροπούλου, Νίκο Καμόντο, Δημήτρη Μπίτο, Νίκο Χατζηπαπά, Άννα Συνοδινού και Διονύση Σαββόπουλο. Αυτή την περίοδο την συναντάμε στην παράσταση «Το μικρό πόνι» στο θέατρο του Νέου Κόσμου.

Η Ρηνιώ Κυριαζή σε μια αποκλειστική συνέντευξη στο Τρίτο Κουδούνι και την Ελένη Αναγνωστοπούλου.


Ε.Α: Αυτή την περίοδο, πρωταγωνιστείς στο έργο του Πάκο Μπεθέρα: «Το μικρό πόνι», το οποίο ανεβαίνει στον κάτω χώρο, στο θέατρο του Νέου Κόσμου. Θα ήθελα να μου πεις δύο λόγια, σχετικά με την υπόθεση του έργου.

Ρηνιώ: Είναι ένα έργο σύγχρονο, γραμμένο το 2014. Έχει ήδη ταξιδέψει και ανέβει πολύ. Ο συγγραφέας εμπνέεται από αληθινά περιστατικά που έλαβαν χώρα στη Βόρεια Καρολίνα, το 2014. Ένα παιδί δεν αντέχει την επίθεση και το σχολικό εκφοβισμό που βιώνει και κάνει απόπειρα αυτοκτονίας. Αυτά είναι τα πραγματικά γεγονότα. Ξεσπάει ένα κίνημα ενάντια στο σχολικό εκφοβισμό με σύμβολο τη σειρά κινουμένων σχεδίων: Το μικρό μου πόνι, γιατί τυχαίνει το παιδί αυτό που έκανε την απόπειρα αυτοκτονίας να έχει αγαπημένη του σειρά, το μικρό πόνι. Η σειρά μικρό πόνι, τονίζει την ιδιαιτερότητα και τη μοναδικότητα του καθενός καθώς και την έννοια της φιλίας. Τα περιστατικά βίας συνεχίζονται και ένα παιδί που πηγαίνει με μια τσάντα με ζωγραφιές/εικόνες από τη σειρά μικρό μου πόνι, του απαγορεύεται η είσοδος στο σχολείο. Αυτά τα δύο γεγονότα, κάνουν το συγγραφέα να γράψει αυτό το έργο. Χρησιμοποιεί το σύμβολο της σειράς μέσα στο έργο αλλά βεβαίως πάντα η τέχνη ξεκινάει από κάτι και απλώνεται σε πολλά άλλα θέματα που μπορεί κανείς να επεκτείνει τη σκέψη του. Στην παράσταση μας, στο έργο μας έχουμε δύο γονείς: τον Χάιμε και την Ιρένε. Είναι δύο άνθρωποι που προσπαθούν να ζήσουν. Δουλεύουν, είναι αγαπημένοι., δεν βλέπουμε δηλαδή μια προβληματική σχέση. Όμως με μια αφορμή ενός περιστατικού που συμβαίνει στο σχολείο και αφορά το γιο τους, το Λουίζμι αρχίζει το σχολείο και ξεσπάει μια κοροϊδία απέναντι στο παιδί. Με αυτή την αφορμή, αποκαλύπτονται και οι σχέσεις του ζευγαριού αλλά και οι σχέσεις τους με την κοινωνία, με το περιβάλλον της εργασίας τους, με το σχολικό περιβάλλον. Οπότε εκεί όλα ξεγυμνώνονται και δυστυχώς αυτό που μένει, δεν είναι κάτι που μπορεί να μας κάνει αισιόδοξους.

Ε.Α: Ο Χάιμε και η Ιρένε βρίσκονται συνέχεια στα όρια. Ποιο είναι το στοιχείο που τους κάνει να έχουν έντονες διαφωνίες;

Ρηνιώ: Νομίζω ότι το έργο είναι πολύ καλά γραμμένο γιατί ξεκινάει με μια όμορφη σκηνή: το ζευγάρι το βλέπουμε σε μια καλή στιγμή αλλά με το που μπαίνει το φιτίλι του προβλήματος αυτού και μπαίνει ο φόβος και βγαίνουν στην επιφάνεια όλα τους τα σκοτεινά κομμάτια. Δηλαδή, είναι σαν να γίνονται οι ίδιοι παιδιά που απειλούνται. Αντί να φερθούν ως ενήλικες, να μπορέσουν να κατανοήσουν τι συμβαίνει και να προστατέψουν το παιδί τους, το οποίο αγαπούν, φέρονται σαν μικρά παιδιά όπου ο εξωτερικός παράγοντας τους απειλεί. Και ο εξωτερικός παράγοντας μπορεί να είναι η διεύθυνση του σχολείου, τα υπόλοιπα παιδιά, ολόκληρη η κοινωνία ή ακόμα και ο απέναντι τους: δηλαδή για την Ιρένε, ο Χάιμε και για τον Χάιμε η Ιρένε. Μπαίνουν δηλαδή σε μια κόντρα, είναι μια παιδική- ανώριμη συμπεριφορά όπου ο εγωισμός τους είναι μεγαλύτερος από την αγάπη τους για το παιδί. Από εκεί και πέρα, εξελίσσονται, φτάνουν στα όρια. Μπορεί να τσακώνονται έντονα ή να κλαίνε έντονα ή να γελάνε έντονα γιατί τα συναισθήματα είναι πολύ μεγάλα και δεν μπορούν να τα ησυχάσουν γιατί ο φόβος ξεπηδάει από μέσα. Σαν να είναι οι ίδιοι μικρά παιδιά και να απειλούνται.

Ε.Α: Θα μπορούσαν δυνητικά, να φερθούν ως ενήλικες, με την ωριμότητα που υποτίθεται ότι διέπει έναν ενήλικα. Άρα, για να αντιδρούν με βάση το φόβο, σημαίνει ότι έχουν κάποια ανεξερεύνητα θέματα, ίσως ανεπίλυτα.

Ρηνιώ: Σίγουρα. Στις πρόβες το είχαμε ψάξει πολύ αυτό το κομμάτι. Είχαμε συζητήσει για το ποια μπορεί να είναι τα δικά τους τραύματα, ποιες μπορεί να είναι οι δικές τους άσχημες μνήμες από τη σχολική ηλικία, είτε νωρίτερα είτε αργότερα. Και κυρίως, τι είναι αυτό που δεν έχουν καταφέρει να απαλύνουν καθόλου, να μιλήσουν, να διαπραγματευτούν. Σίγουρα, είναι δύο αδούλευτοι άνθρωποι, όχι όμως με την έννοια ότι είναι άνθρωποι λαϊκοί. Είναι άνθρωποι που διαβάζουν, που ακούν μουσική, που έχουν ενδιαφέροντα, όμως στην ουσία δεν έχουν ψάξει τους εαυτούς τους και τη μεταξύ τους σχέση. Υπάρχουν μαύρες τρύπες και φουντώνουν με το που..

Ε.Α: Διογκώνεται το πρόβλημα.

Ρηνιώ: Ακριβώς. Λέμε πολύ συχνά ότι ένας ενήλικας θα πρέπει να φερθεί ως ενήλικας με μια ωριμότητα, αλλά βλέπουμε πόσο σπάνια συμβαίνει. Βλέπουμε επίσης, πόση δουλειά χρειάζεται για να απαλύνει κανείς τα δικά του τραύματα, τα οποία τον επηρεάζουν και τον τυφλώνουν. Οπότε, ένας πατέρας όπως ο Χάιμε θέλει να πάει στο σχολείο και να σπάσει τα πάντα ή να χτυπήσει τα υπόλοιπα παιδιά. Αυτό όμως είναι κάτι που δεν πρέπει και δεν μπορεί να κάνει. Αυτή η επεξεργασία που πρέπει να συμβεί για να βρεθεί η αιτία στο πρόβλημα και όχι μια αντιμετώπιση επιφανειακή, είναι μια δύσκολη τελικά διαδικασία. Και καταλαβαίνουμε ότι και στη ζωή μας καθημερινά, χρειάζεται κόπος. Αλλά, όταν κάνουμε αυτή την κίνηση και την προσπάθεια, η ζωή μας ανταμείβει, οπότε αξίζει τον κόπο.

Ε.Α: Γιατί πιστεύεις ότι η Ιρένε είναι άκαμπτη σχετικά με το ζήτημα του παιδιού; Τι είναι αυτό που τη φοβίζει; Να λάβουμε υπόψη ότι δεν προσέχει καθόλου τη γνώμη του Χάιμε και ουσιαστικά δεν επιθυμεί το διάλογο αλλά κάνει μονόλογο.

Ρηνιώ: Υπάρχει από κάτω, αυτός ο τεράστιος φόβος. Είναι τόσο μεγάλος ο φόβος που δεν μπορεί καν να αρθρώσει και να εκφράσει αυτό που συμβαίνει στο παιδί, δηλαδή, να ονομάσει την αιτία. Φοβάται τόσο πολύ, μη τυχόν το παιδί της είναι ομοφυλόφιλο που δεν μπορεί καν να πει τη λέξη. Λέει: «Η σάκα είναι παιδική για την ηλικία του, είναι πολύ φανταχτερή». Από κάτω, θέλει να πει άλλα πράγματα. Ίσως θέλει να πει: Είναι πολύ κοριτσίστικη, πολύ γυναικεία. Το θέμα μας είναι να δούμε πως η επιλογή ενός ανθρώπου δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Η μητέρα του δεν μπορεί να στηρίξει αυτή την επιλογή. Παρασύρεται από τη γνώμη των άλλων, φοβάται οποιαδήποτε εξουσία όπως το σχολείο, η κοινωνία, ο διευθυντής. Στις πρόβες, προσέγγισα το εξής, η Ιρένε να προέρχεται από μια οικογένεια που δεν είχε σταθερότητα, που ήταν ρευστή. Προσπαθεί με λάθος τρόπους να κλείσει τα πράγματα σε κουτάκια, να τα ορίσει. Η επιλογή του παιδιού, τη βγάζει από τους κανόνες της. Ιδιαίτεροι είμαστε όλοι, αυτό είναι το τραγικό που συνειδητοποιώ μέρα με τη μέρα. Η πλειοψηφία δεν υπάρχει. Μας φυλακίζει η πλειοψηφία ενώ είναι κάτι ανύπαρκτο.

Ε.Α: Είπες πριν από λίγο ότι εφόσον είμαστε όλοι διαφορετικοί, δεν καταλαβαίνεις γιατί η κοινωνία προσπαθεί να μας κλείσει σε ένα πλαίσιο πλειοψηφικό. Υποτίθεται πως όλοι αγαπάμε το διαφορετικό ενώ στην πραγματικότητα, το μισούμε και το αποστρεφόμαστε. Ποια είναι η άποψη σου για αυτό;

Ρηνιώ: Η ζωή μας είναι αυτή που είναι. Προσπαθούμε να την κάνουμε καλύτερη. Προσπαθούμε να παλέψουμε, να αγωνιστούμε για κάτι άλλο. Σίγουρα δεν είμαστε ζούγκλα, δεν είμαστε στη φύση. Είμαστε ελεύθεροι με την έννοια ότι μπορεί ο καθένας να κάνει οτιδήποτε, αρκεί να μην ενοχλεί τους άλλους. Είναι τόσο υπέροχο και θαυμαστό, να μπορούμε να συνυπάρχουμε και γινόμαστε τόσο πλούσιοι όταν δεχόμαστε και βλέπουμε κάτι πολύ διαφορετικό από μας. Συνήθως, φοβόμαστε αυτό που μπορεί να μας απειλήσει αλλά βλέπουμε ότι είναι πλασματικές καταστάσεις αυτές. Φυσικά και θέλουμε να είμαστε μέλη μιας κοινωνίας αλλά την ποιότητα της ζωής και των σχέσεων μας , τη φτιάχνουμε οι ίδιοι και έχουμε ευθύνη απέναντι σ’αυτό. Η ποικιλία στη ζωή είναι η ομορφιά.

Ε.Α: Έστω ότι ο Λουίζμι είναι ομοφυλόφιλος. Μας φοβίζει η ομοφοβία επειδή κατά βάθος μπορεί μερικοί άνθρωποι να μην έχουν ανακαλύψει τέτοια στοιχεία στον εαυτό τους;

Ρηνιώ: Ενδεχομένως. Πρώτα απ’όλα, εδώ μιλάμε για ένα παιδί που απλώς πηγαίνει στο σχολείο με μια σάκα πιο παιδική. Δεν έχουμε δείγματα μέσα από το έργο που να λένε ότι ο Λουίζμι φέρεται με τρόπους ακραίους. Αν εγώ ο ίδιος, έχω κομμάτια ανεξερεύνητα που θα ήθελα να ανακαλύψω και φοβάμαι να πάω προς τα εκεί, είναι δικό μου πρόβλημα. Γιατί, η ζωή είναι δική μου και θα έπρεπε να μπορώ αν θέλω, να δοκιμάσω ή να ακολουθήσω μια άλλη σεξουαλική επιλογή, να μπορώ να το κάνω. Είναι κρίμα, οι επιλογές μας να ορίζονται από τους φόβους μας. Συνήθως, οι πιο ακραίοι ομοφοβικοί κρύβουν ένα κομμάτι τους που ρέπει προς την ομοφυλοφιλία. Ότι με τρομάζει, κάπου χτυπάει μέσα μου.

Ε.Α: Τα τελευταία χρόνια έχω παρατηρήσει ότι ανεβαίνουν συχνά, έργα ισπανών συγγραφέων στο ελληνικό θέατρο. Που πιστεύεις ότι οφείλεται αυτή η άνοδος του ισπανικού θεάτρου;

Ρηνιώ: Κοίταξε, πιστεύω ότι οι Ισπανοί που βρίσκονται σε δύσκολες καταστάσεις όσον αφορά την οικονομία, έχουν πιάσει τον παλμό των γεγονότων περισσότερο ίσως απ’ότι έχουμε κάνει εμείς. Υπάρχουν και Έλληνες συγγραφείς πολύ αξιόλογοι αλλά ίσως οι Ισπανοί έχουν αντιληφθεί πως αυτά τα γεγονότα επηρεάζουν τις προσωπικές σχέσεις. Μας πάει η ισπανική ψυχή, αγαπάμε και το Λόρκα. Μας κινεί το ενδιαφέρον και μας ελκύει το duende που λέει και ο Λόρκα. Ποιος ας πούμε, δεν θέλει να παίξει το Ματωμένο γάμο;

Ε.Α: Ή να παίξει στο σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα.

Ρηνιώ: Έντονες καταστάσεις, μεγάλα συναισθήματα. Είναι πρόκληση για τον ηθοποιό.

Ε.Α: Επόμενα μελλοντικά σχέδια;

Ρηνιώ: Προς το παρόν, τώρα ανέβηκε η παράσταση και θέλουμε να πάει καλά και να συνεχίσει. Εγώ διδάσκω σε δραματικές σχολές στην Έλλη Καρρά και στη σχολή του Γιώργου Θεοδοσιάδη, το μάθημα της αγωγής του λόγου. Δεν ξέρω ακόμα τι θα κάνω μετά από το μικρό πόνι οπότε όλα είναι μπροστά.