Γράφει η θεατρολόγος Ελένη Αναγνωστοπούλου
Για να μεγαλώσω και να γίνω άνθρωπος με πλήρη συνείδηση, χρειάζεται να μάθω και να κάνω λάθη. Μέχρι τότε, απολαμβάνω τα μικράτα μου και φτιάχνω αναμνήσεις για μετέπειτα που θα με βοηθήσουν να αντεπεξέλθω στις δυσκολίες. «Ματίας ο Α΄» στο θέατρο Άλφα- Ιδέα.
Στις 22/10/2017 είχα τη σπάνια ευκαιρία να ξαναγίνω για λίγο παιδί. Έτσι λοιπόν, βρέθηκα στην παιδική σκηνή του θεάτρου Άλφα- Ιδέα και παρακολούθησα την πρεμιέρα του έργου: Ματίας ο Α΄. Τη διασκευή του έργου έχει επιμεληθεί η Άλκη Ζέη. Η ίδια, κατάφερε να κρατήσει το πνεύμα που ήθελε να περάσει ο συγγραφέας του έργου, ο Πολωνός παιδίατρος, παιδαγωγός, συγγραφέας, δημοσιογράφος, κοινωνικός ακτιβιστής και αξιωματικός του στρατού: ο Γιάνους Κόρτσακ. Σε συνδυασμό με τον μοναδικό γλαφυρό τρόπο που χαρακτηρίζει τη γραφή της, επαναδιασκευάζει το κείμενο του Κόρτσακ τη δεκαετία του 1970. Η διασκευή αυτή ήταν πολύ μπροστά για την εποχή της γιατί περιγράφει επακριβώς τα συναισθήματα των μικρών παιδιών απέναντι στους μεγάλους. Ωστόσο, τώρα αυτό το κείμενο, ευτύχησε να πάρει τη θέση του στα λαμπερά φώτα της σκηνής. Ο Κόρτσακ ήταν πρωτοπόρος για την εποχή του καθώς ήταν ο πρώτος που μίλησε και υπερασπίστηκε τα θεμελιώδη δικαιώματα των παιδιών. Για την ιστορία, πρέπει να πουμε ότι Ματίας ο Α΄ εκδόθηκε το έτος 1922 και στα αγγλικά, εκδόθηκε το 1986. Το έργο θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ύμνος στην παιδική ψυχή και πιο συγκεκριμένα, αντιμετωπίζει με σεβασμό, την παιδική οντότητα. Όλοι έχουμε υπάρξει παιδιά και έχουμε κάνει χιλιάδες όνειρα. Με οδηγό την παιδική σπιρτάδα και τη φαντασία, πλάθουμε κόσμους ιδανικούς. Κάποτε, και ο μεγάλος φιλόσοφος Πλάτων, ονειρεύτηκε την ιδανική Πολιτεία. Το έργο έρχεται για να μας δείξει ότι το ιδανικό δεν υπάρχει ούτε στην παιδική καθημερινότητα, ούτε και στην ενήλικη ζωή. Θα σταματήσουμε άραγε να ονειρευόμαστε; Φυσικά και όχι! Το έργο εκθέτει με έξυπνους τρόπους, πώς πρέπει να κυνηγούμε τη γνώση για να φτάσουμε στη διεκδίκηση. Όλες οι περιπέτειες του Ματίας και της παρέας του ξεκινούν από την άγνοια για να φτάσουν στη γνώση. Ας μην ξεχνάμε ότι το έργο αυτό, μπορεί να είναι παιδικό αλλά μπορούν άνετα να το παρακολουθήσουν και οι μεγάλοι. Βγαίνουμε μετά το πέρας της παράστασης, περισσότερο συνειδητοποιημένοι στο τι θέλουμε να αλλάξουμε. Κυρίως, εντοπίζουμε τις δικές μας αδυναμίες όπου μπορούμε να τις βελτιώσουμε. Το σπουδαιότερο: επανεκτιμούμε την ουσία της παιδείας σε όλο το φάσμα της ζωής μας.
Η Άρτεμις Γρύμπλα εστιάζει τη σκηνοθετική της προσέγγιση στο βαθύτερο είναι των ηρώων. Παρουσιάζει τους ήρωες, τον Ματίας και την παρέα του με τη γλυκύτητα που διέπει τα παιδιά της σχολικής ηλικίας. Επίσης, παρουσιάζει και τους γονείς τους που βρίσκονται στον αντίποδα: είναι πιο σοβαροί και ίσως λίγο παραιτημένοι εξαιτίας των δυσκολιών της ζωής. Η Βασιλική Σύρμα έραψε κουστούμια με ζωηρά χρώματα που παραπέμπουν στη ζωντάνια των παιδιών. Τα σκηνικά της Μαργαρίτας Κωνσταντινίδου θυμίζουν μια φανταστική παιχνιδούπολη των ονείρων. Τα παιδιά, ονειρεύονται να κατακτήσουν τα δικαιώματα τους επί της ουσίας. Για να το κάνουν αυτό, χρησιμοποιούν τα σκηνικά ως μέσα επίτευξης του αρχικού τους στόχου.
Η Άλκηστις Πολυχρόνη προσθέτει στην παράσταση χαρούμενες χορογραφίες που αυξάνουν το κέφι των ηρώων και παράλληλα εντείνει την παιδική τους μαχητικότητα. Εξαιρετική υποκριτική δουλειά έκαναν οι ηθοποιοί: Αργυρώ Βούρου, Κατερίνα Δημάτη, Γιώργος Ιωσηφίδης, Τάσος Κονταράτος, Λήδα Κουτσοδασκάλου, Ευθύμης Χαλκίδης. Έδωσαν στους ήρωες τους μια έμψυχη εκδοχή, πρωτοφανή και αξιοπαρατήρητη. Μετέδωσαν τις σκέψεις και τις αγωνίες των ηρώων, εξωτερικεύοντας τες με κέφι και παραστατικότητα. Η παράσταση σε κερδίζει διότι αρχικά, βλέπεις τον εαυτό σου να ακροβατεί στα πρέπει και τα μη. Όταν δεις τα πράγματα μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, ονειρεύεσαι και επαναπροσδιορίζεις τις αξίες και τα πιστεύω σου. Τα τοποθετείς σε νέα βάση, πιο ουσιαστική.