Γράφει η θεατρολόγος Ελένη Αναγνωστοπούλου
Στις 22/3/2017, παρακολούθησα την παράσταση με τίτλο: Ανεμοδαρμένα ύψη. Πριν ξεκινήσω, είχα την περιέργεια να το δω επί σκηνής καθ’ότι είχα διαβάσει το βιβλίο σε μικρή ηλικία. Τα “ανεμοδαρμένα ύψη” είναι ένα μυθιστόρημα της Έμιλυ Μπροντέ το οποίο χρονολογείται το 1847. Πρόκειται για μια τραγική, ανέφικτη ερωτική ιστορία μεταξύ του Χίθκληφ και της Κάθριν Έρνσω. Η ιστορία τους επηρεάζει και τα πρόσωπα που τους πλαισιώνουν με τρόπο αρνητικό. Ο υπότιτλος της παράστασης λέγεται: Ανεμοδαρμένες τύψεις. Οι τύψεις κυνηγούν τους ήρωες, οι εκείνοι τις δημιουργούν μόνοι τους; Αυτό δεν θα το απαντήσω. Ως κείμενο, τα Ανεμοδαρμένα ύψη εξετάζουν διάφορες εκφάνσεις του ρατσισμού. Γίνεται λόγος για φυλετικό, κοινωνικό, ταξικό ακόμα και για οικονομικό ρατσισμό μεταξύ των ηρώων. Συγκεκριμένα, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τονίζεται η κοινωνική ανισότητα και το πως αυτή επιδρά στην ευρύτερη ψυχολογία του ατόμου. Ο Χίθκληφ είναι φτωχός και έρχεται αντιμέτωπος με το μίσος των ανθρώπων που βρίσκονται στην τάξη των πλουσίων. Το μίσος αυτό καλλιεργείται από την αλαζονεία και την υπεροψία που χαρακτηρίζει τόσο τη γυναίκα που αγαπάει, την Κάθριν όσο και τον αδερφό της Χίντλυ. Στο μυθιστόρημα υπάρχουν πολλές ανατροπές, όπως άλλωστε συμβαίνει και στη ζωή. Σε αυτό το σημείο, εντόπισα κοινά σημεία με το έργο «Δεσποινίς Τζούλια» του Αυγούστου Στρίντμπεργκ. Οι τελευταίοι έσονται πρώτοι. Αυτό σημαίνει ότι οι ρόλοι αντιστρέφονται, πολλές φορές προς το κακό για τους ήρωες. Η βασική τριάδα: Χίθκληφ, Κάθριν, Χίντλυ συντρίβονται. Ο λόγος; Είναι αρκετά δυνατοί και πεισματικοί χαρακτήρες για να κάνουν πίσω και να απαλύνουν την τεταμένη κατάσταση. Παραπάνω, αναφέρθηκα στο ότι οι ήρωες εξωτερικεύουν την αλαζονεία με κάθε τρόπο. Εδώ, έχω την εντύπωση ότι το βασικό μοτίβο συνδέεται με την αρχαία τραγωδία. Οι βασικοί ήρωες (πρωταγωνιστές), διαπράττουν ύβρη και σαν αποτέλεσμα αυτής, δέχονται τη νέμεση. Η νέμεση για αυτούς είναι μια πλήρης καταστροφή σε πνευματικό και ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο. Η διαφορά έγκειται στο ότι η τραγική εξέλιξη της ιστορίας παρουσιάζεται με μια μορφή εξευγενισμένη, λόγω του ότι η πλοκή τοποθετείται στην Ευρώπη του 18ου αιώνα. Ένα άλλο στοιχείο που θεωρώ άξιο σχολιασμού είναι ότι για πρώτη φορά, ακούγεται γυναικεία φωνή να μιλάει για γεγονότα που συμβαίνουν αλλά κρύβονται επιμελώς στο φως της ημέρας. Γεγονότα που ντροπιάζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Η Έμιλυ Μπροντέ φωτίζει τη σκοτεινότητα που χαρακτηρίζει τα πάθη της ανθρώπινης φύσης τα οποία εξωτερικεύονται, λαμβάνοντας πρωτόγονη, ακατέργαστη μορφή.
Ο Δημήτρης Παναρετάκης επιμελείται τη σκηνοθεσία του έργου, γράφει πρωτότυπη μουσική και υποδύεται τον Χίθκληφ. Είναι μια αξιόλογη θεατρική παρουσία. Τοποθετεί αριστοτεχνικά τους ήρωες επί σκηνής. Οι σκηνές που διαδέχονται η μία την άλλη, φωτίζονται και «κλείνουν» με φωτογραφικά ενσταντανέ. Η μουσική του προσιδιάζει στο είδος της ροκ όπερας. Δίνει μια φρέσκια ματιά στην μουσική επένδυση του έργου. Ως Χίθκληφ, είναι μετρημένος όπου χρειάζεται, σοβαρός όπου χρειάζεται. Έχει εναλλαγές στην υποκριτική προσέγγιση όσον αφορά την έκφραση των συναισθημάτων. Ενσαρκώνει τον ήρωα του στο μέγιστο. Η Κλεοπάτρα Εμμανουήλ, επιμελείται τη διασκευή του κειμένου και υποδύεται την Κάθριν Έρνσω. Διασκευάζει το κείμενο, κρατώντας την ουσία. Ενσαρκώνει την Κάθριν , άλλοτε με εύθραυστη ευαισθησία και άλλοτε με θαρραλέα θρασύτητα. Η Κατερίνα Λιάγκου ενσαρκώνει το ρόλο της Νέλλυ με μέτρο και σταθερότητα. Ο Βάιος Καμινιώτης υποδύεται τον κύριο Έρνσω. Είναι εκφραστικός και μιλάει με το βλέμμα και τις κινήσεις του. Ως βουβό πρόσωπο είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν- μέλλον των προσώπων. Ο Αλέξανδρος Μαυρόγιαννης αποτυπώνει πειστικά τον Χίντλυ Έρνσω. Τον ενσαρκώνει με δυναμικότητα. Η Μαρία Σωκράτη ενσαρκώνει το alter ego της Νέλλυ. Είναι η υπηρέτρια που κουτσομπολεύει. Έχει επίσης εκφραστικό βλέμμα που δηλώνει σπίθες μίσους για τους κυρίους της. Ο Πάνος Τσαλιγόπουλος ενσαρκώνει τον Έντγκαρ Λίντον. Παρουσιάζει αυτή την περσόνα με μετρημένη σταθερότητα. Η Μιράντα Κοροβίλα έχει διπλό ρόλο στην παράσταση. Και οι δύο κοπέλες που αναβιώνει σκηνικά, είναι συμπαθείς προσωπικότητες. Λυπάσαι για εκείνες. Λυπάσαι στη μια περίπτωση για το γάμο και το τέλος της Φράνσις. Πιο πολύ λυπάσαι για το αδιέξοδο πάθος που βιώνει ηθελημένα, ως Ισαβέλλα Λίντον. Τα κοστούμια της Παναγιώτας Κοκκορού είναι πλήρως ενταγμένα στο θέμα του έργου και της εποχής. Παίζει με τα χρώματα, ειδικά με το άσπρο και το κόκκινο. Η σημειολογική ερμηνεία του άσπρου, υποδηλώνει την αγνότητα, την ευτυχία και τη γαλήνη. Το κόκκινο υποδηλώνει τον έρωτα, το πάθος, την πρόκληση, ακόμα και το θάνατο. Η Ελβίρα Μπαρτζώκα διδάσκει τους ηθοποιούς να κινούνται με βάση το πλαίσιο της εποχής χωρίς να χρησιμοποιεί υπερβολές. Συλλήβδην, είναι μια θεατρική προσπάθεια με αξιώσεις που αξίζει να έχει πολλές εμφανίσεις και προσέλευση από τον κόσμο.
